اجتماعی شمس: افزایش قیمت نرخ بنزین و بروز اغتشاشات ناشی از این رخداد، یکی از خبرهای داغی بود که در روزهای های گذشته شاهد آن بودیم، افزایش ناگهانی نرخ بنزین علاوه بر اینکه زندگی معیشتی مردم را تحت الشعاع قرار داد، وادار کردن مردم به استفاده از وسایل نقلیه عمومی یکی از تاثیرات به ظاهر مثبت گرانی بنزین است، که می تواند کاهش آلودگی هوا و ترافیک شهری را به همراه داشته باشد.
با این حال، آیا سیستم حمل و نقل عمومی شهر تبریز، جوابگوی یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر از جمعیت تبریز خواهد بود، آن هم زمانی که دولت از سال ۹۵، برای خرید ناوگان حمل و نقل شهری هیچ اعتباری تزریق نکرده است.
صف های طولانی در ایستگاه ها، ازدحام بیش از حد در اتوبوس های شهری، کمبود دستگاه های حمل و نقل عمومی و فرسوده بودن ناوگان حمل و نقل شهری از جمله معضلاتی است که این روزها با هجوم مردم به استفاده از حمل و نقل عمومی تشدید شده است.
بی مهری دولت به ناوگان حمل و نقل عمومی
فرخ جلالی، مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تبریز و حومه در گفت و گو با خبرنگار شمس می گوید: از سال ۹۵ تا سال جاری از سوی دولت هیچ گونه اعتباری جهت خرید اتوبوس برای ناوگان حمل و نقل شهری اختصاص نیافته است، اگر اعتبار کافی در دسترس باشد برای خرید اتوبوس های جدید اقدام می کنیم.
وی ادامه می دهد: برای ناوگان حمل و نقل شهری تبریز، بیش از ۶۰۰ دستگاه اتوبوس لازم است، اعتباری که دولت برای خرید این دستگاه ها در نظر می گرفت، سال به سال کاهش یافت و به ۵۰ درصد رسید، در واقع برای خرید اتوبوس، دولت ۵۰ درصد از اعتبار مورد نیاز را مکلف شد تامین کند با این حال سه سال است که دولت هیچ اعتباری تزریق نکرده است.
مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تبریز و حومه با بیان اینکه در شورای شهر تبریز، لایحه خرید ۵۰۰ دستگاه اتوبوس برای ناوگان شهری به تصویب رسید، خاطرنشان می کند: این لایحه تصویب شده اما اعتباری برای خرید تخصیص نیافته است، البته به حد کافی اتوبوس در کشور تولید نمی شود که این امر یکی از دلایل کمبود اتوبوس است.
وی ادامه می دهد: بسیاری از دستگاه های اتوبوس ناوگان حمل و نقل عمومی باید بازسازی شود، در دو سال اخیر، ۲۸۰ دستگاه اتوبوس ناوگان شهری تبریز بازسازی شده است.
جلالی می گوید: از ۷۸۰ دستگاه اتوبوس تبریز، ۳۳۴ دستگاه اتوبوس بالای ۱۰ سال عمر دارند و باید بازسازی یا تعویض شوند.
برهان رهام، یکی از شهروندان تبریزی است که می گوید: بنده یک شهروند تبریزی هستم که از اتوبوس های شهری استفاده نمی کنم چرا که ازدحام زیادی در اتوبوس های شهری است و اگر جیبت را هم نزنند لااقل چند باری بی حرمتی می کنند.
وی انتقاد می کند: اتوبوس های حمل و نقل عمومی، اتوبوس هایی که ظرفیت برایشان معنی ندارد تا جایی که نفسی نصفه و نیمه بتوان کشید ظرفیت پذیرش مسافر را دارند.
این شهروند تبریزی از وضعیت آسفالت خیابان های شهری نیز انتقاد می کند و می گوید: علی رغم گرانی بنزین، بنده سوار وسایل نقلیه عمومی نمی شوم چرا که آسفالت وحشتناک مسیر BRT آرامش یک روزه ام را از من میگیرد و فرار از ترافیک در این مسیر به دلیل مسدود بودن قسمتی از آن در طول سال اتوبوس ها را مجاب به تردد در مسیر های معمولی می کند.
امین رضایی یکی دیگر از شهروندان تبریزی است که در گفت و گو با شمس اظهار می کند: لطفا به گوش مسئولین شهری برسانید تا به وضعیت حمل و نقل شهری رسیدگی کنند، امروز سواریکی از اتوبوس های شهری شدم، تحمل ازدحام اتوبوس های شهری از یک طرف و وضعیت نامناسب صندلی های فرسوده اتوبوس ها از سوی دیگر، بسیار اوقاتم را تلخ کرد.
وی ادامه می دهد:سیگار کشیدن راننده، برخورد نامناسب شاگرد با مسافران، گفت‌وگو نا مناسب و دور از فرهنگ بعضی رانندگان وسوار کردن مازاد بر ظرفیت اتوبوس هم از مشکلات دیگری است که مسافران را رنج می برد.برای کلانشهری چون تبریز وجود همچنین اتوبوس هایی دور از شان و منزلت شهروندان تبریزی است.
ریحانه صدیقی یکی از مسافران اتوبوس های شهری است که می گوید: استفاده از اتوبوس شرکت واحد در تبریز برای زنان بخصوص آنهایی که بچه کوچک هم دارند خیلی سخت است اتوبوس های BRT برای معلولان صندلی مخصوص دارد ولی برای زنان بچه دار هیچ جایی ندارد! حریم زنان هم در اتوبوس های شخصی اصلا رعایت نمی‌شود چون وقتی سوار می شویم باید بنشینیم تا یک آقای خپل بیاید و کارت‌ها را جمع کند!! مگر زمان قدیم است که بلیط جمع می کنند، تازه آنهم اگر جزو زنانی باشیم که سرپا مانده‌اند باید برای هر بار رفت و آمد مرد خپل در راه‌روی اتوبوس خودمان را کلی جمع و جور کنیم.
تعداد اندک اتوبوس‌ها و مردمی که همیشه خسته‌اند
علاوه بر فرسودگی ناوگان اتوبوس رانی شهر تبریز تعداد اندک این وسایل باعث شده است که مردمی که از اتوبوس برای حمل و نقل درون شهری استفاده می‌کنند غالبا جایی برای نشستن پیدا ننمایند وخسته‌تر از معمول راهی محل کار یا خانه هایشان شوند.
کسانی که مسیر روزانه‌شان با مسیر اتوبوس و بی آرتی‌ها در تبریز گره خورده است به خوبی مشکلات کمبود وسایل حمل نقل عمومی را حس کرده‌اند و این مشکلات در مسیر بی‌آرتی وحشتناک‌تر از سایر مناطق است به طوریکه علاوه براینکه جایی برای نشستن مسافران پیدا نمی‌شود در بیشتر مواقع به خاطر ازدحام اکسیژنی برای تنفس هم پیدا نمی‌کنید!
وجود سیستم حمل و نقل عمومی مناسب و فراهم کردن زیرساخت های ناوگان عمومی برای تردد مردم در شهر، یکی از راه های موثر برای کاهش آودگی هوا و ترافیک شهری است، از این طریق می توان حجم بالای ترافیک را با استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی کاهش داد. مخصوصاً افرادی که شاغل هستند و دائماً رفت و آمد روزانه دارند، می توانند با استفاده از حمل و نقل عمومی هم به اقتصاد خود و هم به اقتصاد جامعه کمک کنند.
یکی دیگر از دغدغه های شهرهای بزرگ آلودگی هوا و آلودگی محیط زیست است که بخشی از این آلودگی با استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی کاهش می یابد. با این حال چنین راهکار موثری زمانی اجرایی می شود که زیرساختی مناسب از سوی مسئولان برای حمل و نقل عمومی فراهم شود، این روزها جای خالی اقدامات اساسی مسئولان برای بهبود سیستم ناوگان عمومی بسیار احساس می شود.
