اجتماعی شمس: با مجهز شدن نانوایی‌ها به کارت خوان‌های هوشمند انتظار می‌رفت با کوتاه شدن دست دلالان، انتظار برای خرید نان نیز کوتاه شود، اما ظاهرا این اتفاق رخ نداده است و صف‌های نان در شهر تبریز هم‌چنان در برخی از نقاط طویل و از حوصله مردم خارج است.
به منظور بررسی مشکلات نانوایان گفت‌وگویی صمیمی و صریح با «ابراهیم فرقانی» مدیر جهادکشاورزی شهرستان تبریز داشتیم که به موضوعاتی همچون کمبود آرد و گندم، فروش اجباری نان کنجدی، ساعت کاری نانوایی‌های یارانه‌ای و نحوه گزارش تخلف مردم پرداخته شده است.
متن این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:
شمس: در شهر تبریز کسری گندم و آرد داریم؟
فرقانی: امروز در سطح کشور و به‌خصوص شهر تبریز نه کمبود آرد و نه کمبود گندم، وجود ندارد. ممکن است سرانه مصرف‌مان بیشتر شده باشد، چراکه در گذشته قوت غالب مردم برنج بود و در طول سال‌های گذشته با توجه به مشکلات اقتصادی و افزایش قیمت برنج و تغییر سبک زندگی، گرایش مردم به مصرف نان بسیار افزایش یافته است، تغییر قوت غالب مردم از برنج به نان و تقاضای بیشتر برای نان، می‌تواند یکی از اصلی‌ترین دلایل این باور باشد که ما کمبود داریم!
از سال ۱۳۸۹ افزایش قیمت آرد یارانه‌ای را نداشتیم، سنگکی که سال ۱۳۸۹ دو هزار تومان بود، الآن هم همان دو هزار تومان است، اما آیا در این سه سال اخیر از عوامل دخیل در تولید نان ثابت مانده است؟ هیچکدام! نرخ‌نامه نانوایان نسبت به سال‌های گذشته ثابت است، این در حالیست که نرخ اجازه‌بهای نانوایی، مایه خمیر، دستمزد کارگر و هزینه خوراک، مالیات، و هزینه‌های حامل‌های انرژی بالا رفته است.
در این بین ممکن است تعداد انگشت شماری از واحدهای نانوایی به اشکال مختلف دست به تخلف بزنند که نظارت بازرسان ما تشدید شده و در این نظارت‌ها برخی نانوایان که تخلفاتی مثل کم‌فروشی، فروش غیرمجاز و احتکار آرد دارند با حضور مسئولان دستگاه‌های نظارتی بررسی و ضمن تشکیل پرونده به مراجع قانونی معرفی می‌شوند.
امسال در دو برهه زمانی تقاضا برای نان افزایش یافت و صف‌های طولانی در مقابل هر نانوایی به چشم می‌خورد، یکی خردادماه سال جاری بود که نان صنعتی و نان‌های حجیم آزاد شد و قیمت‌های جدید اعلام شد؛ آن زمان در کارگروه آرد و نان شهرستان تبریز تصمیم گرفته شد که به منظور کاستن از طول صف نانوایی‌های سهمیه‌ای، ۸۰ نانوایی آزادپز به جمع یارانه‌ای پزها اضافه شود.
یکی هم اوایل مهرماه بود که با تغییر ساعت رسمی کشور و بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها درخواست‌ها برای تهیه نان افزایش یافت و خانواده‌ای که ساعت ۹ الی ۱۰ به نانوایی مراجعه می‌کرد توقع داشت ساعت ۶ صبح هم نان در تنور نانوایی‌ها آماده باشد. در کارگروه پیشنهاداتی دادیم و با موافقت سایر مسئولان، مقرر شد تمامی نانوایان رأس ساعت ۶ صبح نان آماده تحویل به مشتری داشته باشند. جمعه‌ها روز تعطیل نانوایی‌ها بود، تعطیلی نانوایان در روز جمعه را با هماهنگی اتحادیه نانوایان حذف کردیم و به‌صورت متغیر در روزهای هفته تعیین کردیم. ۳۰ نانوایی در مناطق پر رفت و آمد به‌صورت دوشیفته فعالیت می‌کنند و همشهریان بعدازظهر هم می‌توانند به آن‌ها مراجعه کنند.
از همان زمان به‌غیر از اکیپ نظارت و بازرسی جهادکشاورزی بر نانوایی‌ها؛ با مساعدت و همکاری گروه‌های بازرسی بسیج اصناف و اکیپ‌های نظارتی سازمان تعزیرات حکومتی بازرسی و نظارت‌ها به‌صورت مستمر و مرتب انجام شد و کماکان نیز به‌صورت جدی ادامه دارد.
در حال حاضر با رصدی که همکاران ما انجام می‌دهنذ این روزها مشکل صف‌های طویل نان نسبتاً کم شده است.
شمس: در شهر تبریز چند نانوایی یارانه‌پز و آزادپز داریم؟
فرقانی: در سطح شهرستان تبریز، باسمنج، خسروشاه، سردرود و منطقه سفیدان حدود دو هزار و ۴۰۰ واحد نانوایی یارانه‌ای داریم که از این تعداد حدود ۴۰۰ نانوایی تعطیلی روزانه دارند و دو هزار نانوایی فعال در روز داریم. ترتیبی اتخاذ کردیم که از این نانوایی‌ها هر ۱۰ روز یک بار بازرسی انجام بگیرد. اگر یک واحد نانوایی تخلفی داشت، از طریق سامانه‌ای که در دسترس داریم به تعزیرات حکومتی انتقال می‌دهیم.
فکر می‌کنم چیزی در حدود ۳۰۰ واحد نانوایی آزادپز نیز داشته باشیم که اتحادیه مربوطه نسبت به بازرسی و نظارت بر آن‌ها اقدام می‌کند. خوبی نانوایی‌های آزادپز این است که رقابتی است و با همدیگر بر روی قیمت و کیفیت رقابت می‌کنند.
در آزادسازی نرخ آرد اشکالی که وجود دارد این است در دو بخش انجام می‌شود. باید همزمان نرخ آرد نان‌های صنعتی و سنتی آزاد می‌شد. دو نرخی بودن آرد اشکالات زیادی ایجاد می‌کند. همچنین با افزایش قیمت نان‌های حجیم، مشتریان آن بیشتر به نان‌های سنتی روی می‌آورند. نظر ما این است که آرد باید تک نرخی شود و تولیدکنندگان نان‌های سنتی و صنعتی با هم رقابت کنند.
شمس: ساعت کاری یک واحد نانوایی یارانه‌ای؟
فرقانی: نانوایی‌های یارانه‌ای موظفند از ساعت ۶ صبح نان آماده تحویل به مردم داشته باشند تا زمانی‌که سهمیه آرد روزانه آن‌ها تمام شود. ممکن است یک نانوایی ساعت ۱۱ تمام کند و یک نانوایی دوشیفته باشد و بعدازظهر هم فعالیت کند.
اتحادیه نانوایان اقدام به نصب بنر در واحدهای زیرمجموعه خود کرده و برای هر واحد نانوایی یک بنر چاپ شده است. در این بنرها نام متصدی، نوع نان، قیمت نان، وزن چانه، ساعت کاری ذکر شده است و نانوایی موظف است آن را در دید مردم قرار دهد و مردم می‌توانند شکایت‌ها، انتقادها، پیشنهادها و یا تقدیر و تشکر خود از واحدهای نانوایی را با شماره‌های درج شده در آن بنر در میان بگذارند.
شمس: مردم تخلفات نانوایی‌ها را مستقیماً به کجا گزارش کنند؟
فرقانی: یکی از روش‌ها این است که به اتحادیه صنف نانوایان مراجعه کرده و پس از ارائه مدارک و مستندات و دلایل لازم به این نهاد، شکایت خود را از طریق این مرجع اداری پیگیری نمایید؛ یکی دیگر از روش‌ها تماس تلفنی با شماره سه رقمی ۱۲۴ سازمان صنعت، معدن و تجارت است، همچنین با مراجعه به سامانه اینترنتی tazirat135.ir تعزیرات حکومتی نیز تیم‌های گشت‌های مشترک به این گزارش‌ها رسیدگی خواهند کرد.
شمس: کارتخوانهای هوشمند با هدف کنترل و نظارت بیشتر راه‌اندازی شدند، اما آیا نصب کارت‌خوان‌ها موجب کاهش تخلفات شده است؟ با این وجود باز هم فروش آرد خارج از شبکه داریم؟
فرقانی: بحث نظارت‌ها افزایش یافته و در حال رصد نانوایی‌های سطح شهر هستیم تا اینگونه نان با کیفیت در اختیار مردم قرار گیرد. این دستگاه‌ها موجب کاهش تخلفات خواهد شد. کم فروشی، گرانفروشی و فروش آرد خارج از شبکه جرم محسوب شده و با این تخلفات برخورد جدی می‌شود.
اگر در سامانه تراکنش‌های تکراری توسط یک کارت ثبت شود، این تراکنش‌ها غیرمتعارف محسوب و حتماً پیگیری می‌شوند.
ولی موضوعاتی مثل فروش آرد باید ریشه‌ای حل شود، نان یک کالای مهم و استراتژیکی به شمار می‌رود، برای برون رفت از مشکلات و چالش هایی که مشاهده و تجربه می‌شود دولت باید بعد از آزاد سازی و تک نرخی کردن آرد، یارانه نهایی را به مصرف کننده واقعی ایرانی بدهد. دو نرخی بودن آرد مانع از تحقق اهداف دولت در عدم توزیع رانت و قاچاق آرد یا فروش آرد دولتی در بازار آزاد خواهد شد.
فروش اجباری نان‌های کنجدی تخلف است/ کنجد دو هزار تومانی نداریم!
شمس: تعدادی از نانوایی‌ها اصرار به فروش نان کنجدی دارند، آیا فروش اجباری نان کنجدی تخلف است؟
فرقانی: هیچ افزودنی مجازی برای نان از جمله کنجد و … اجباری نیست و مردم می‌توانند انتخاب کنند و اگر نانوایی آن را اجباری کرده و به اجبار برای مردم نان کنجدی پخت می‌کند، باید برخورد شود و به نظر می‌رسد مردم هم باید در این زمینه همکاری کنند و با دستگاه‌های نظارتی مانند سامانه تلفنی ۱۲۴ وزارت صنعت، معدن و تجارت تماس بگیرند.
بیش از ۹۰ درصد نانوایی‌های شهر تبریز به کارتخوانهای هوشمند مجهز شده‌اند، در کارتخوانهای جدید گزینه نان کنجدی به همراه قیمت آن وجود دارد، اگر واحدی کنجد در طبخ نان استفاده کند می‌تواند تنها (یک هزار تومان) به قیمت مصوب اضافه کند و واحدهای خبازی اجازه عدول از نرخ‌های مصوب را ندارند و در صورت مشاهده بازرسان با متخلفان برخورد می‌کنیم. همشهریان دقت داشته باشند که برای نان کنجدی بیشتر از قیمت مصوب و تعیین شده بر روی کارت‌خوان پرداخت نکنند.
گفت‌وگو از: میلاد نوروزی
انتهای پیام /
