اجتماعی شمس: غار اسکندر در بخش باسمنج، دارای هفت تالار است که طی چند سال گذشته فقط دو تالار قابل دسترسی و بازدید می‌باشد. علت آن، ریزش سنگ دیواره‌ها و سقف‌های داخل غار و گاز خطرناک گوگرد دی اکسید بود.
«غار اسکندر» غار پر رمز و رازی که سالهاست جویندگان گنج راه می‌بلعد و هزاران قصه و افسانه برایش نوشته‌اند.
غاری که جاذبه گردشگری ثبت شده داشته و فاصله چندانی با کلانشهر تبریز ندارد ولیکن اسمش برای گردشگری است و سهم دردسرش برای روستاییان و اهالی روستای اسکندر از توابع باسمنج نوشته می‌شود.
مرگ در کمین جویندگان عتیقه‌جات در «غار اسکندر»
اطراف ورودی غار روستای اسکندر را جویندگان عتیقه‌جات کنده و باعث شده‌اند ورودی غار جلوه‌ای نامناسب به خود بگیرد؛ در این خصوص عباس میرانی، دهیار روستای اسکندر در گفتگو با خبرنگار شمس اظهار داشت: غار اسکندر که طبق شنیده‌ها قدمتش به بیش از ۲۰۰ سال می‌رسد، چند سال گذشته به عنوان میراث طبیعی به میراث فرهنگی و گردشگری واگذار شده اما بیش از ۱۰ سال است با تولید گاز ناشناخته سمی، مانع از حضور گردشگر می‌شود.
وی ادامه داد: سهم میراث از این غار فقط تابلوگذاری بود، همه مشکلات و دردسر‌هایش شامل دهیاری و شورا می‌شود. به طور مثال، چندی پیش، شاهد فوت دو نفر بودیم و به زعم اینکه این غار گنج دارد، وارد محدوده خطرناک شده بودند و با استشمام گاز کشنده، فوت کردند و ما هنوز از مسائل دادگاهی این افراد، تبرئه نشدیم.
در پی بررسی صحت موضوع، با دهیار، شورای روستا و بخشدار باسمنج برای بازدید به غار اسکندر مراجعه کردیم ولی به خاطر انتشار گاز سمی غار، قادر به حضور در خود غار نشدیم ولی شواهد نشان می‌داد که حفاری‌های غیر مجاز در ورودی‌های غار، باعث ایجاد چاله‌ها و حتی چاه‌های بزرگ شده است.
لزوم ساماندهی غار اسکندر
کاوه صدق روحی، بخشدار باسمنج در گفتگو با خبرنگار این رسانه بیان داشت: غار‌های بخش باسمنج از جالب‌ترین جاذبه‌های گردشگری این استان می‌باشد. در بین این غار‌ها، «غار اسکندر» باسمنج به واسطه جنس دیوار‌ها، سقف‌ها و تالار بزرگی که درون خود جای داده جالب توجه می‌باشد.
وی با اشاره به لزوم ساماندهی غار اسکندر، گفت: با توجه به اینکه برخی فکر می‌کنند در این غار طلا و گنجی نهان است، برای حفاری به این منطقه مراجعه می‌کنند که ماسوای عدم دسترسی به محتوای با ارزش، باعث زشتی چهره غار و گا‌هاً به خاطر انتشار بخارات سمی و کشنده باعث مرگ و میر می‌شود، به نظر می‌رسد اولین گام برای حمایت از میراث طبیعی، تعریف مستقلی از موقعیت جغرافیایی و تاریخی این منطقه است که در صورت تخطی، امکان جرم انگاری و حفاظت اختصاصی فراهم شود.
میراث طبیعی، عامل پیشرفت زیست بوم
بخشدار باسمنج با اشاره به اینکه یکی از عوامل پیشرفت کشور، حفاظت از منابع طبیعی و تقویت پتانسیل‌های زیست بوم است، خاطر نشان کرد: همکاری سازمان میراث فرهنگی برای مطالعه، جذب سرمایه و گردشگر در این منطقه، رفاه و فعالیت فرهنگی، اقتصادی روستاییان را فراهم می‌نماید.
میراث طبیعی به لحاظ کارکرد‌های آن در شکل‌گیری هویت فرهنگی، وحدت ملی، ایجاد زمینه‌های اشتغال و رونق اقتصادی در دهه‌های اخیر اهمیت زیادی یافته است. با این حال در کشور ایران به عنوان مقوله‌ای دارای اهمیت مورد تأکید قرار نگرفته است و همواره در سایه موضوعات میراث فرهنگی قرار داشته است. هرچند نمی‌توان بین میراث فرهنگی و طبیعی تفاوت گذاشت و یکی را بر دیگری ترجیح داد.
ما مسئول ثبت و نصب تابلو بودیم
در تماس با سازمان گردشگری و میراث فرهنگی، به مسئول باستان‌شناسی ارجاع داده شد و جوابشان چیزی نبود جز اینکه «ما فقط مسئول ثبت و نصب تابلو هستیم اگر غار مشکل دارد کسی مراجعه نکند، برای غارنوردی، باید از کمیته غار نوردی مجوز بگیرند» جملاتی که نشان از بی‌توجهی و سلب مسئولیت از خود داشت.
بررسی وضعیت میدانی غار اسکندر، نشان دهنده تبعیضی است که سازمان گردشگری بین میراث طبیعی و میراث فرهنگی می‌گذارد.
این میراث در دستگاه‌های مختلف (وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری) از جایگاه حاشیه‌ای برخوردار است و علت اصلی این مسأله عدم تدوین قوانین حمایتی با تأکید بر هویت میراثی این آثار است.
قوانین تبعیضی مانع پیشرفت میراث طبیعی
سالهاست شاهد این هستیم که میراث طبیعی در قوانین کشور جایگاهی ندارد و همواره ذیل قوانین میراث فرهنگی یا محیط زیست، بدون تعریف دقیق باقی مانده است و این نشان از ضعف قوانین حفاظتی، ضعف بودجه و منابع مالی، ضعف ساختار اجرایی، مسائل راهبردی حوزه میراث طبیعی محسوب می‌شود که نیازمند توجه مجلس شورای اسلامی و نهاد‌های سیاستگذار است.
انتهای پیام /
