گروه اجتماعی شمس: روز گذشته دو فوریت لایحه شهرداری تبریز در خصوص تجویز توثیق وثائق و ارائه تعهد و تضمین بازپرداخت سهم ۵۰ درصدی شهرداری تبریز از اصل، سود و هزینه‌های تبعی فاینانس خط ۲ قطار شهری تبریز با ۸ رای موافق به تصویب رسید.
این لایحه اما مخالفین و موافقینی داشت؛ مخالفین معتقدند که شهرداری اگر زیر بار این فاینانس برود در بازپرداخت آن دچار مشکل خواهد شد و شهر مقروض خواهد شد و موافقین هم معتقدند که منافع دریافت فاینانس بسیار بیشتر از زیان آن است.
در این گزارش به تفصیل به ادله مخالفین و موافقین دریافت فاینانس برای خط دو قطار شهری می‌پردازیم.
اشکالات به قرارداد و موضوعات پیرامون آن
روح الله رشیدی، رییس کمیسیون عمران، حمل و نقل و ترافیک شورای اسلامی شهر تبریز در جلسه شورای شهر تبریز اظهار داشت: تاکید ما بر اخذ ایده آل فاینانس به عنوان یک شیوه تامین مالی برای پیشبرد پروژه‌های کلان شهری بوده و محل بحث ما شرایط استفاده از فاینانس است وگرنه در اصل موضوع شکی نداریم.
وی با بیان اینکه همه اعضای شورای شهر به دنبال تامین مالی پروژه‌های شهری هستند، ادامه داد: ما لایحه مذکور را در کمیسیون بررسی کرده و به چند موضوع رسیدیم که لازم می دانیم شهرداری در خصوص آنها توضیحاتی ارائه دهد، نکته اول لایحه قبلی در این مورد بود که شورا آن را مصوب کرده ولی هیئت تطبیق رد کرده و مستندات خواسته بود، به نظر می رسد لایحه قبلی و فعلی شهرداری دوگانگی دارد.
عضو شورای شهر تبریز ادامه داد: در لایحه اول تضمین بازپرداخت اصل و سود و در لایحه دوم هزینه تبعی هم اضافه شده است که باید در این خصوص به فرمانداری لایحه نهایی را اعلام کنیم.
وی در خصوص دیگر ایرادات این قرارداد گفت: بحث مجوز ترک تشریفات نیز یکی دیگر از مباحثی است که در کمیسیون مورد بررسی قرار گرفت ولی هنوز برایمان ابهاماتی دارد، موضوع دیگر در قرارداد با قرارگاه آمده که اخذ مجوز و ترخیص کالا از گمرک برعهده پیمانکار است اما در قرارداد تجاری آمده که مترو، ال سی را برعهده گرفته است.
تردید در توان بازپرداخت اقساط فاینانس
رشیدی با بیان اینکه تامین مالی پروژه‌های بزرگ قطعا ضروری است، توضیح داد: متاسفانه درباره فاینانس به گونه‌ای توضیح داده شد که گویا ما در تبریز فقط قرار است خط دو مترو را در ده سال آینده کار کنیم و نیاز دیگری هم نداریم زیرا اقساط بازپرداخت فاینانس خارج از توان شهرداری است.
وی ادامه داد: با پول امروز، اگر نرخ تورم و قیمت ارز ثابت بماند ما باید ماهانه ۲۴۰ میلیارد تومان اقساط فاینانس را پرداخت کنیم، وقتی من به عنوان عضو شورا می‌بینم که شهرداری توان بازپرداخت را نخواهد داشت و در ده سال آینده مجبور می‌شویم بسیاری از پروژه‌های عمرانی را تعطیل کنیم تا اقساط فاینانس را پرداخت کنیم چرا باید با این فاینانس موافق باشم؟
رییس کمیسیون عمران، حمل و نقل و ترافیک شورای اسلامی شهر تبریز تصریح کرد: خط یک مترو ۲۰ سال که ناقص مانده و امسال هم نتوانسته‌ایم سه هزار میلیارد اعتبار آن را تامین کنیم، شروع خط دو با این فاینانس چه ضرورتی دارد؟
وی با بیان اینکه بی آر تی در شهر تبریز با ۵۰ اتوبوس روزانه ۷۰ هزار نفر را جابجا می‌کند، گفت: خط یک مترو بعد از ۲۰ سال و هزینه بالای ۲۰ هزار میلیارد تومان فقط ۴۰ هزار نفر را جابجا می‌کند، مگر خط دو قرار است چه ظرفیتی را جابجا کند که برای آن چنین هزینه‌ای را متحمل می‌شویم؟
رسول برگی هم دیگر عضو شورا بود که در توان شهرداری برای بازپرداخت اقساط فاینانس مترو تردید داشت. وی در جلسه روز گذشته عنوان کرد: بنده چندین سوال دارم که می‌خواهم آنها را طرح کنم یکی در مورد سهم شهرداری بوده که چهار سال دیگر، ما باید ماهانه ۲۳۰ میلیارد قسط بدهیم، آیا شهر تبریز ظرفیت پرداخت این مبلغ را دارد یا خیر؟
وی ادامه داد: موضوع دوم در خصوص توثیق وثایق بوده که توسط چه کسی انجام خواهد گرفت؟ شهرداری یا قطار شهری؟ اصلا این وثیقه چه خواهد بود؟
تعهد ۵۰ درصدی دولت در بازپرداخت اقساط فاینانس
اما در سوی دیگر موافقان فاینانس برای قطار شهری حضور دارند. علی نوای باغبان، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی شهر تبریز بر اهمیت تسریع پروژه خط دو قطار شهری تبریز با تحقق تخصیص مبلغ فاینانس تاکید کرد.
وی تشریح کرد: بازپرداخت اصل و فرع این فاینانس، به صورت ۵۰ درصد دولتی و ۵۰ درصد شهرداری خواهد بود و شهرداری تبریز اکنون نیاز به تامین وثیقه مناسب برای دریافت این فاینانس است.
باغبان با شاره به قرارداد اجرایی خط دو مترو گفت: در سال ۱۳۹۰ قرارداد اجرایی پروژه خط دو قطار شهری میان شهرداری و مترو از یک طرف و قرارگاه خاتم و موسسه فاطر از سوی دیگر با ۱۲۰۰ میلیارد منعقد، و مقرر شده بود طی هفت سال این خط تکمیل شود.
وی با بیان اینکه روند اجرای این پروژه به علت تعویق در پیگیری دریافت فاینانس خارجی، کند شده است، ادامه داد: اکنون قرارگاه خاتم با ۲۶ درصد پیشرفت فیزیکی خط دو را عملیاتی کرده است و ۱۲ سال از زمان عقد قرارداد نیز می گذرد و تا به امروز بیش از دو هزار میلیارد تومان برای خط دو هزینه شده است.
باغبان تصریح کرد: خوشبختانه امسال شهرداری تبریز این فاینانس را بعد از پیگیری ها در اولویت قرار داده است.
وی با اشاره به اینکه تامین مالی برای پروژه‌ها چه از نظر زمان و چه از نظر مالی مهم است اظهار کرد:۵۰ درصد این فاینانس بر عهده دولت و ۵۰ درصد دیگر بر عهده شهرداری است.
دریافت فاینانس از نظر مالی به نفع شهر و شهرداری است
یعقوب هوشیار، شهردار تبریز هم در جلسه شورای شهر با تاکید بر اهمیت بهره مندی از فاینانس پروژه بزرگ عمرانی خط دوم قطار شهری تبریز عنوان کرد: با جذب سرمایه خارجی و توسعه زیرساخت‌های شهری به دنبال تحقق توسعه پایدار شهری تبریز هستیم.
وی افزود: تمامی فرایندهای حقوقی با ضوابط قانونی توسط بانک مرکزی کنترل می‌شود و قرار است با آزاد شدن خط اعتباری فاینانس فرایند تخصیص آن آغاز شود.
شهردار تبریز با بیان اینکه پیمانکار طرف قرارداد اجرای خط دوم قطار شهری تبریز قرارگاه خاتم است، عنوان کرد: خوشبختانه شهرداری تبریز نسبت به شاخص‌های کیفی اجرای پروژه با وجود طرف قرارداد هیچ نگرانی ندارد.
وی ادامه داد: مطابق با قراداد اولیه خرید تجهیزات برای کل پروژه خط دو قطار شهری در نظر گرفته شده بود ولی با تعویق در روند قانونی و اعمال تحریم‌های موجود، هزینه‌های خرید با افزایش ۳۰ برابری روبرو شده که در مقابل افزایش ۱۵ برابری قیمت ارز، باز هم دریافت فاینانس به نفع شهر است.
فاینانس و چندین سوال
مخالفان و موافقان فاینانس خط دو قطار شهری هرکدام دلایل خود را برای تایید یا رد دریافت فاینانس دارند اما در این میان چند موضوع هم وجود دارد که باید در خصوص آنها شفاف سازی صورت گیرد. اول اینکه وثیقه این فاینانس چیست و چگونه تامین خواهد شد؟ دوم اینکه آیا شهرداری تبریز تمام جوانب را برای بازپرداخت اقساط در نظر گرفته است؟
سوم اینکه باید شفاف سازی شود که آیا هزینه‌کرد در خط دو مترو با ظرفیت آن برای جابجایی مسافران هم‌خوانی دارد یا می‌توان با اجرای پروژه‌های دیگر با هزینه کمتر برای حمل‌ونقل عمومی تبریز چاره اندیشید؟
- نویسنده : فرناز پورعباس
