به گزارش صفیر، تولید کفش در تبریز صنعتی دیرپاست که به مدد آن همواره رونق اقتصادی در استان جریان داشته و بسیاری از جوانان را مشغول به کار کرده است. این صنعت که رونق بسیار خوبی در اقتاد غیر نفتی داشت و زمانی آوازه آن تا آن سر دنیا و کشوری مانند ایتالیا نیز رسیده بود، این روزها حال و روز مساعدی ندارد.
کمبود مواد اولیه و نوسانات نرخ ارز ضربهی مهلکی به این صنعت زده است که حال بعد از ثبات قیمت دلار نیز سایه شومِ نبود تولید دست از سر این کارخانهها و کارگاهها بر نداشته است.
از ۱۰۰ نفر کارگر ۲۰ نفر باقی ماندهاند
به سراغ یکی از کارخانههای تولید کفش در اطراف تبریز میرویم، آقای جوادی سالها در این عرصه زحمت کشیده و حال نظارهگر از بین رفتن صنعتی است که سالها برای آن زحمت کشیده است. در خصوص وضعیت بازار که میپرسیم، میگوید:” وضعیت ما نه شنیدنی و نه نوشتنی است بلکه باید وضع ما را ببینند و های های به حال ما گریه کنند. در حال حاضر ۲۰ کارگر اینجا کار میکنند که تا چند ماه قبل تعدادشان ۱۰۰ نفر بیشتر بود.”
جوادی در خصوص نوسانات ارز و تاثیر آن بر صنعت کفش عنوان میکند:” با افزایش نرخ ارز و بیثباتی قیمت دلار تصمیم گرفتیم قیمتهایمان را افزایش ندهیم و به جای یک جفت کفش پنج جفت بفروشیم تا هم ما ضرر نکنیم و هم مشتری. اما بعد از گذشت چند ماه نتوانستیم ادامه دهیم، مواد اولیه کم است و صادرات نیز کمتر شده، وقتی هم کفش را گران کنیم کسی باور ندارد که مواد اولیه چند برابر گران شده است.
وی ادامه میدهد:” هر سال در چنین موقع از سال وقت برای خوردن یک چایی هم نداشتیم و حتی کارگرانمان روزهای جمعه هم کار میکردند اما امسال همه چیز عوض شده و حتی تعداد کارگرانمان را هم کاهش دادیم. اکثر کارخانهها و کارگاهها وضع مشابهی دارند و با ۲۰ تا ۵۰ درصد ظرفیتشان کار میکنند.
جوادی با اشاره به رقابت در صنعت کفش تبریز میگوید:” رقابت در اینجا زیاد است و به همین دلیل هم در طول سالهای اخیر قیمت کفش افزایش چشمگیری نداشته اما حالا تمام کارخانهها در تهیه مواد اولیهشان ماندهاند، حتی برخی کارخانهها که در سالهای گذشته برخی ماشینآلات جدید آورده بودند به فکر فروش آنها هستند.”
وی با بیان اینکه چه انتظاری از دولت دارد، عنوان میکند:”به جز تامین مواد اولیه با قیمت مناسب خواستهای از دولت نداریم،ما راه صادراتمان را پیدا کردهایم و افغانستان، پاکستان و عراق اصلیترین خریداران کفش ما بودند اما با نبود مواد اولیه و گران تمام شدن کفشِ تولید در حال از دست دادن این بازارها هستیم.”
به جای تولید گفتند برو دلالی کن!
به سراغ یکی از کارگران این کارخانه میرویم. مروتی از کارگران با سابقه اینجاست و میگوید:” بیش از ده سال است که شغلم همین کفاشی میباشد و در طول این سالها افت و خیز زیادی را در صنعت کفش دیدهام. شاید در طول این ده سال یک بار شرایط به وضعیت بحرانی امروز رسیده بود و به همین دلیل هم امیدوارم دوباره اوضاع بهتر شود.”
وی با بیان اینکه دوست دارد به دنبال تولید برود، توضیح میدهد:” به دنبال ایجاد کارگاه کوره پزی بودم و چندسالی است که تمام سرمایهام را برای چنین کاری جمعه کردهام اما وقتی پیگیر کار شدم، به من گفتند به جای تولید برو سراغِ دلالی! هرکسی هم که در آن صنعت بود همین توصیه را به من داشت ضمن اینکه بسیاری از کارگاهها هم تعطیل شدهاند.”
در چنین وضعیتی باید گفت دولت باید تمام همت خود را به کار گیرد تا ضمن تخصیص ارز دولتی برای تهیه مواد اولیه این صنعت راههای صادرات را هموار کند تا یکی از صنایع مهم تولیدی در استان ما از پا نیافتاد و به سرنوشت فرش تبریز تبدیل نشود.
- نویسنده : فرناز پورعباس