به گزارش شمس، به دنبال انتشار اظهارات مدیرکل میراث فرهنگی آذربایجان‌شرقی مبنی بر عدم ارزش میراثی بنای کشف شده در والمان و ادامه‌ی عملیات عمرانی در جوار آن، جمعی از باستان شناسان و اساتید علمی به این اظهارات واکنش نشان دادند.
مرتضی آبدار گفته بود: “طبق مستندات تاریخی، این منطقه در دوره صفویه بیابان بوده و دروازه‌های تبریز تا ارک ادامه داشته‌اند، این ابنیه نیز محل عبور فاضلاب بوده است و احتمالا قدمت آن مربوط به دوره پهلوی است”
کریم میمنت‌نژاد از تاریخ پژوهان تبریزی با رد ادعای مسئولان در این باره می‌گوید: نجف قلی خان دمبلی، پادشاه وقت تبریز به دلیل تعلق خاطر مردم به تبریز و سخت بودن آوار برداری، سازه‌های جدید پس از وقوع زلزله را بر روی سازه‌های قدیمی و تخریب شده بنا کرد؛ بنابراین احتمال کشف آثار تاریخی مربوط به تبریز قدیم در هر بار کاوش، حفاری‌های عمیق و سایر عملیات‌های عمرانی به ویژه در مرکز شهر وجود دارد.
وی ادامه می‌دهد: طی احداث زیر گذر قاضی طباطبایی در خیابان جمهوری اسلامی تبریز که ۲۰ سال قبل انجام شد نیز آثار تاریخی مشابهی در حفاری‌های مربوط به این پروژه کشف شد که متأسفانه با بی‌توجهی از بین رفت.
احد نژادابراهیمی، عضو هیئت علمی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه تبریز هم معتقد است: “با توجه به نوشته‌ها و اسناد تاریخی، در این مکان ساخت و سازهایی وجود داشته و در متون تاریخی نیز آمده است که در جوار مجموعه تاج‌الدین علیشاه گیلانی، مجموعه دیگری مربوط به دوره ایلخانی و ابواب‌البری به نام “مجموعه شیخیه کججیه” ساخته شده بود، بنابراین این ادعا که این مکان مربوط به تبریز تاریخی نیست کاملا خلاف مستندات تاریخی است.
قطعا با بررسی لایه‌های پایین‌تر این ابینه می‌توان لایه‌های مربوط به تبریز دوره ایلخانی و صفویه را نیز کشف کرد؛ چراکه آثاری مربوط به این دوره‌ها در آن مکان وجود داشت که به سبب زلزله‌خیز بودن تبریز از بین رفته‌اند.
وقوع زلزله‌های مکرر سبب بالا آمدن لایه‌های تبریز شده است، به طوریکه کف کنونی تبریز چهار و نیم متر بالاتر از کف اصلی تبریز صدر اسلام بوده و کف بنای مقبره چهار منار در جوار بازار تبریز شاهدی بر این ادعا و این شواهد نشانگر وجود لایه‌های فرهنگی در لایه‌های زیرین تبریز است.
موزه عصر آهن واقع در محوطه مسجد کبود از طریق کارهای علمی باستان شناسانه کشف نشد، بلکه به صورت اتفاقی طی عملیات عمرانی کشف شد، به طور کلی امکان کشف ابنیه تاریخی به هنگام حفاری در هر نقطه تبریز وجود دارد.”
البته واکنش‌ها به اینجا ختم نشده و انجمن متخصصان مرمت آذربایجان‌شرقی با صدور بیانیه‌ای عنوان کرده است: “اخیراً آثاری از بافت تاریخی کهن تبریز طی یک حفاری در منطقه والمان تبریز از دل خاک بیرون آمده که نشان از قدمت این منطقه است، متأسفانه در کمال تعجب و ناباوری مسئولان میراث فرهنگی از احداث این پروژه و حفاری آن ابراز بی‌اطلاعی کرده و پس از آن دستور توقف عملیات ساختمانی داده‌اند!
لازم به ذکر است که پروژه‌های تجاری، کلان مقیاس و مگامال سازی در بافت تاریخی شهر تبریز طی سه دهه اخیر و در سایه حمایت شهرداری و مسئولان شهری ضربات جبران ناپذیری بر موجودیت بافت تاریخی این شهر وارد کرده است.
یکی از مهم‌ترین آسیب‌هایی که طی سالیان اخیر در سازمان میراث فرهنگی استان، به عنوان ارگان اصلی حفاظت و حمایت از بافت‌های تاریخی و میراث فرهنگی استان رخ داده است، به کارگیری نیروهای سیاسی، غیر متخصص و نا آشنا به حوزه قوانین و علم میراث فرهنگی است که در این مدت باعث به حاشیه راندن کارشناسان نام آشنا، زبده، متخصص و بومی در این سازمان شده است”
انتهای پیام/
