اقتصادی شمس: خانه و سرپناه یکی از اصلی‌ترین نیازهای بشر در طول تاریخ بوده و هست؛ نیازی که نسبت به زمان تغییر کرده و از غارنشینی به برج نشینی رسیده است. در ایران نیز طی ۲۰ سال گذشته بحران مسکن تشدید پیدا کرده و با توجه به تغییر فرهنگ و علاقه جوانان برای استقلال و جمع شدن بساط خانه‌های چند اتاقه نیاز به ساخت مسکن بیش از گذشته مطرح است. مسکن یکی از عمده سنگ‌های پیش پای جوانان برای تشکیل خانواده نیز می‌باشد و از آنجایی که قیمت مسکن نسبت به درآمد جوانان قابل مقایسه نیست و خرید مسکن سالهای طولانی زمان می‌برد بسیاری به همین دلیل قید تشکیل خانواده را برای سالهای طولانی می‌زنند.
مسکن مهر؛ مُسکنی موقت بر نامهربانی صاحب خانه‌ها
برای حل مشکل مسکن به ویژه برای جوانان دولت نهم طرحی به نام مسکن مهر را اجرایی کرد. مسکن مهر به صورت مجتمع‌های مسکونی انبوه در اطراف کلانشهرها و یا در فاصله‌ای دور ساخته شد تا هزینه آن کاهش یابد. در سالهای ابتدایی خانواده‌ها توانستند با پرداخت یک میلیون تومان و اقساطی ۹۹ ساله صاحب خانه شوند؛ اگرچه این مجتمع‌ها در ابتدا در مناطقی دورافتاده و بدون امکانات ساخته می‌شد اما به مرور زمان و با استقبال مردم از مسکن مهر دولت امکانات و زیرساخت‌های لازم را به این مناطق که عمدتا با نام شهر جدید شناخته می‌شوند، برد.
بیش از ده سال از آغاز پروژه‌های مسکن مهر آغاز شده و حال این شهرها سرپناهی مطمئن برای کسانی شده که از بی مهری صاحب خانه‌ها و ناتوانی دولت‌ها در حل مشکل مسکن رنج می‌بردند. البته این طرح خالی از کم و کاست نبود و برخی اشکالات زیرساختی و مقاومت ساختمان‌ها همواره مورد بحث بوده‌اند اما چیزی که مشخص است این بود که دولت نهم و دهم توانست با مبالغی ناچیز بسیاری را صاحب خانه کند.
مسکن مهر از رمان روی کار آمدن دولت روحانی اما همواره مورد انتقاد دولتمردان بوده و گاه آن را عامل تورم و گاه عامل کسری بودجه دانستند اما راه‌حلی برای مشکل مسکن نیز ارائه ندادند.
مسکن اجتماعی؛ وعده‌ای که باد هوا بود!
وعده روحانی برای مسکن اما “مسکن اجتماعی” نام گرفت. روحانی در حالی به شدت از مسکن مهر انتقاد کرد و وعده مسکن اجتماعی داد که بعد از گذشت شش سال از عمر دولتش مشخص نیست که طرح مسکن اجتماعی چه بود و به کجا رسید! افزایش وام مسکن و اعطای وام مسکن به زوج‌های خانه اولی نیز از دیگر برنامه‌ها بود که با توجه به میزان وام مسکن و قیمت خانه در حاضر این طرح نیز دردی از سرپناه‌های مردم حل نکرده است.
بدون نگاه جانب دارانه می‌توان گفت کاری که دولت روحانی برای مسکن طی شش سال گذشته انجام داد، یک چیز بود: هیچ!
در یک ساله گذشته نیز رکود سنگینی بر بازار مسکن حاکم شده و علی‌رغم این رکود قیمت ملک افزایش چند برابری داشته است! یعنی هم تقاضایی برای مسکن وجود ندارد و هم قیمت‌ها افزایش نجومی داشته‌اند. البته با توجه به افزایش چندین برابری قیمت تمامی کالاها، افزایش قیمت مسکن دور از انتظار نبود اما با نظر به رکود سنگین بازار به نظر می‌رسید که افزایش‌ها چنین شیب تندی را سپری نکنند.
رکود سنگین در بازار مسکن به حدی بالا رفته که در ۲۰ روز ابتدایی خرداد ماه سال جاری میزان خرید و فروش املاک در کشور ۳۲ درصد کاهش یافته در حالیکه خرداد ماه و تیرماه به عنوان بهار سکن نامیده می‌شود! با توجه به شرایط می‌توان اذعان کرد که دولت روحانی در دو سال پایانی عمر خود نیز برنامه‌ای کاربردی برای خانه‌دار کردن مردم ندارد و تنها می‌توان به امید تلاش برای ثبات قیمت‌ها دل خوش کرد.
- نویسنده : فرناز پورعباس
